Artikelschrijver Gratis artikel directory

Het is de laatste jaren het gesprek van de dag en toch ook weer niet: de aardbevingen als gevolg van gaswinning in Groningen. Groningers zien hun huizen vernield worden en in waarde afnemen, maar voelen zich niet serieus genomen door de overheid. De tijdelijke commissie Schade door Mijnbouw registreerde tot aan april 2019 al ruim vijfduizend aanvragen tot schadevergoeding. Het is tekenend voor de problematiek. Dat de bevingen een gevolg zijn van de gaswinning in onze meest noordelijke provincie is duidelijk. Maar hoe werkt een aardbeving eigenlijk precies?

Tektonische verschuivingen

In de basis wordt een aardbeving veroorzaakt door bewegingen in de aardkorst. Dit is de dunne korst die de aardmantel bedekt. De aarde is namelijk vierdelig en bestaat uit een binnenste en buitenste kern, de aardmantel en dus de aardkorst. Deze korst bestaat op zijn beurt weer uit tektonische platen, ook wel schollen genoemd. Dit zijn rotsachtige delen aan de hand waarvan we onder meer de verschillende continenten en oceanen kunnen onderscheiden. Deze platen zijn continu in beweging. Ze bewegen langs elkaar, tegen elkaar, onder elkaar door en van elkaar af. Echter, wanneer er een beweging optreedt die onverwacht is, ontstaat er een schok. Dit noemen we een aardbeving.

Onverhoedse botsing

Er ontstaat dus plotseling wrijving en druk tussen twee tektonische platen. Tektonische platen zijn gemaakt van ruw gesteente en glijden nooit soepeltjes langs elkaar. De frictie is juist ook nodig om te voorkomen dat de hoeken van de verschillende platen te snel langs elkaar glijden. Echter, wanneer de druk sterker wordt dan de wrijving, komen de platen plots hevig in beweging. De schokgolven die hierdoor ontstaan werken door in rotsoppervlakken, grond, gebouwen en water. In de regel treden er eerst kleine schokjes op, gevolgd door één grote hoofdschok. De naschokken kunnen vervolgens weken, maanden of zelfs jaren voortduren.

Hoe zit dat in Groningen?

Het verschil met de bevingen in Groningen is dat deze op kunstmatige wijze worden opgewekt. Gas wordt gewonnen uit zandsteen, dat ontstaan is uit weggerot organisch materiaal. Doordat het op zo’n drie kilometer in de grond zit, onder verscheidene andere lagen gesteente, is de druk op dit gas tamelijk hoog. Haal je het weg, dan zakt het sponsachtige zandsteen wat omlaag. Het gevolg is dat er een aardlaag over de zandsteenlaag door kan bewegen, wat een beving veroorzaakt. De energie dit hierdoor opgewekt wordt, werkt in de vorm van straling door in muren van huizen, die, afhankelijk van de kracht van de beving, het kunnen begeven.